Jak wybrać patelnię? Część 1. Rodzaj kuchenki i częstotliwość używania patelni

Nie jest łatwo wybrać dobrą patelnię. Dobrą nie tylko dlatego, że jest świetna jakościowo, ale też dlatego, ze powinna pasować do naszych preferencji. Dużo osób zasięga u mnie rady, wybierając się na zakupy akcesoriów kuchennych. Jaka patelnię wybrać? Co jest ważne, a co nie istotne? Jakie oznaczenia producenta powinny zwrócić naszą uwagę?

Postanowiłem więc stworzyć swego rodzaju poradnik w tej kwestii.

Zacznijmy od pewnych wyznaczników, które powinniśmy określić przed zakupem. Należą do nich:

Rodzaj kuchenki, której używamy w domu
Częstotliwość użytkowania patelni
Do jakich potraw używamy patelni
Rodzaj powłoki patelni pod względem – funkcjonalność, trwałość, kolorystyka i estetyka
Materiał, z którego patelnia jest wykonana:

Aluminium, żeliwo, stal nierdzewna
Miedź, stal węglowa
Żelazo, steatyt

Materiał, z którego wykonana jest rączka patelni oraz rodzaj tej rączki
Grubość dna
Trudność konserwacji
Przedział cenowy – ile możemy/chcemy wydać na sprzęt

W pierwszej części poradnika chcę omówić dwa pierwsze zagadnienia.

Rodzaj kuchenki

Tylko w jednym wypadku ma to znaczenie przy wyborze patelni – jeśli używamy kuchenki indukcyjnej. Do takiej kuchenki niezbędne są specjalnie desygnowane naczynia. Patelnie i garnki muszą być wykonane z materiałów ferromagnetycznych (przyciągających magnes), mieć równe, płaskie dno. Średnica dna powinna być nieco większa, niż średnica palnika. Najlepiej wybierać naczynia oznaczone symbolem „sprężynki”, wtedy mamy pewność, że zadziałają na kuchni indukcyjnej.

Co do pozostałych rodzajów kuchenek – gazowe, ceramiczne, elektryczne- nadaje się niemal każde naczynie (również takie, przeznaczone do kuchni indukcyjnej). Jedynym wyjątkiem może być używanie oryginalnego, półokrągłego chińskiego woka ze stali węglowej – taka patelnia nie będzie praktyczna w przypadku kuchenek elektrycznych i ceramicznych, jako tako sprawdzi się na kuchence gazowej. Jednakże w tym wypadku też nie do końca wykorzystamy właściwości naczynia.znych (przyciągających magnes), mieć równe, płaskie dno. Średnica dna powinna być nieco większa, niż średnica palnika. Najlepiej wybierać naczynia oznaczone symbolem „sprężynki”, wtedy mamy pewność, że zadziałają na kuchni indukcyjnej.

Częstotliwość używania

Pozwolę sobie podzielić użytkowników naczyń kuchennych na dwie grupy.

Pierwsza to takie osoby, które używają patelni w domu tylko raz na jakiś czas. W takim wypadku nie ma co debatować, trzeba wybrać patelnię uniwersalną i niekłopotliwą w użyciu oraz konserwacji. Poleciłbym w takim wypadku patelnię aluminiową z powłoką non-stick (na przykład powłoką ceramiczną lub keravis). Są to naczynia lekkie, trwałe i bezpieczne dla zdrowia. Charakteryzują się dużą odpornością na uszkodzenia mechaniczne. Najbardziej uniwersalną wielkością patelni jest taka o średnicy 24 cm. Bez problemu zmieści się w każdej szafce. Ta wielkość wystarczy do usmażenia kilku kotletów, czy przygotowania dwóch porcji spaghetti, a przy tym nie jest wielka i ciężka. Dla niewprawnych kucharzy zalecałbym patelnię z wskaźnikiem temperatury nagrzania Thermopoint. Wskaźnik ułatwi nam stwierdzenie, czy patelnia jest wystarczająco nagrzana, aby na niej smażyć. Będziemy też wiedzieć, kiedy jest w pełni ostudzona i można ją wyczyścić. Mycie gorącej patelni może spowodować uszkodzenie powłoki.

Druga grupa użytkowników to te osoby, u których rzeczywiście kuchnia w domu nie jest jedynie dla ozdoby. Jeśli gotujemy często, z konieczności bądź z zamiłowania – potrzebujemy naczyń trwałych, dobrej jakości i dostosowanych do naszych potrzeb. Warto zainwestować większą kwotę, aby nasze patelnie długo nam posłużyły i nie były do wyrzucenia po miesiącu użytkowania. Wybierajmy naczynia renomowanych producentów, bezpieczne dla naszego zdrowia i środowiska (nie zawierające PFOA, metali ciężkich i związków niklu), a jednocześnie dobre jakościowo.

Jeśli często gotujemy, ułatwmy sobie pracę w kuchni. Gorąco polecam tutaj patelnie z powłokami non-stick, czyli powłokami, do których danie nie przywiera nawet, jeśli smażymy je bez tłuszczu. Do powłok takich należą: powierzchnie ceramiczne, granitowe, tytanowe, teflonowe, keravis. Używając takiej patelni minimalizujemy ryzyko przypalenia, skracamy czas smażenia, nie musimy pilnować dania na patelni. Możemy również gotować bardziej dietetycznie. Czyszczenie takiej patelni to krótka chwila, nie jest konieczne nawet używanie detergentów.

Jeśli mamy dużą rodzinę lub często robimy przyjęcia, potrzebna nam jest patelnia o dużej średnicy 28 cm. Jeszcze bardziej pojemną wersją jest patelnia głęboka o tej samej średnicy. W standardowych kuchenkach domowych patelnia 28 cm rzadko mieści się wobodnie na palniku. Aby uniknąć tzw. „gorących miejsc” (patelnia jest nagrzana tylko w miejscu, gdzie znajduje się palnik), wybierzmy naczynie z grubego, dobrej jakości aluminium. Jest to materiał najlepiej przewodzący ciepło, a grubość warstwy aluminium gwarantuje nam równomierne nagrzanie powierzchni patelni. Aluminiowa patelnia tej wielkości jest najlżejszą z możliwych (na przykład stalowa ważyłaby trzy razy więcej). Oczywiście, w każdym domu przyda się także patelnia opisana wcześniej. Z wysokiej jakości aluminium, z powłoką non-stick, 24 cm średnicy, lekka i trwała, nadająca się do wszystkiego.

Zwróćmy uwagę też na nasze możliwości fizyczne. Jeśli w domu gotuje silny i postawny mężczyzna, nie będzie kłopotem manewrowanie ciężką, stalową czy żeliwną patelnią. Ale jeśli gotuje kobieta, waga naczynia zaczyna mieć znaczenie. Trzeba pamiętać, że do wagi patelni dochodzi również waga dania na niej przygotowanego. Ponownie w tym miejscu proponuję rozważyć zakup naczyń aluminiowych- poza szeregiem innych zalet, są to patelnie najlżejsze.

I ostatnia uwaga na ten temat. Zdarza się, że gotujemy często, ale tylko jeden rodzaj potrawy. Jeśli tak jest, dostosujmy nasz wybór do tego dania. Inna patelnia będzie praktyczna tylko do mięs, inna do ryb, a jeszcze inna dla wegetarian, którzy przyrządzają warzywa z patelni bądź jajka. Rodzaje patelni do poszczególnych potraw opiszę w kolejnej części poradnika: "Do jakich potraw używamy patelni".

Cykl powstał przy współpracy z włoskim producentem patelni oraz garnków, marką Ballarini oraz szefem kuchni Aleksandrem Baronem, właścicielem Restauracji Solec 44 w Warszawie.